Mehmet UZEL (KAYSERİ İGFA)
Kayseri Pancar Ekicileri Kooperatifi İdare Heyeti Lideri Hüseyin Akay, Türkiye’de kooperatiflerin sayısının çok fazla olmasına karşın, kontrol ve idare açısından istenilen düzeyde olmadığını ileri sürdü.
Kooperatifçiliğin değerine işaret eden Lider Akay hususa ait açıklamasında şu görüşlere yer verdi:
TARIMSAL KOOPERATİFLER YASAYA KAVUŞMALI
‘Kooperatifçilik nitekim değerli. Türk çiftçisi sermaye sahibi değil. Türk çiftçisinin sermayesi her vakit tabir ediyorum tarlası traktörü, makinesi, ekipmanı ve üretim bilgisi ve üretim gücü. Ancak bu üretim bilgisini ve üretim gücünü hakikat değerlendirebilmek açısından kesinlikle takviyeye gereksinim var. Ellerinden tutulmaya, yönlendirilmeye gereksinimleri var. Bunu da kooperatif kuruluşlarının en hakikat bir halde, en sağlıklı bir halde yapması kelam konusu. Biz de bu manada elimizden geleni yapıyoruz. Türkiye’de kooperatifler sayı prestiji ile çok fazla. Kooperatifler ile ilgili birtakım düzenlemelerin yapılması gerektiği kanaatindeyiz. Bilhassa kooperatif faaliyetlerinde kontrolün ve profesyonel idarenin gerekli olduğunu düşünüyorum. Fransa’da, Almanya’da, Hollanda’da kooperatif kuruluşları büyük bir dal oluşturuyor.
Türkiye’de maalesef kooperatifçilik Almanya ile birlikte başlamakla birlikte onlar kadar gelişim gösteremedi. Biraz dağınık ve denetimsiz bir yapı olması nedeniyle kooperatifler imkânları, kaynakları, sağlıklı bir formda kullanamıyor. Bunların daha profesyonelce yapılabilmesi açısından, ziraî gayeli kooperatif düzenlemelerinin, maddelerinin tekrar ele alınmasına gereksinim var. Yani genel bir kooperatifçilik kanunu içerisinde, ziraî emelli kooperatiflerin faaliyetlerini sağlıklı bir biçimde sürdürmesi biraz eksiklik arz ediyor. Bu sebeple ziraî gayeli kooperatif kuruluşları ile ilgili yeni bir yasal düzenleme yapılması gerektiğinin inancındayım.
Türkiye’de tarım kredi kooperatifleri özel yasaya tabi lakin başka kooperatifler, kooperatif birlikleri ziraî emelli kooperatif birlikleri genel kooperatifler kanununa tabi. İşte birebir tarım kredi de olduğu üzere ziraî gayeli kooperatif birliklerinin de özel bir yasa çerçevesinde yine düzenlenmesine gereksinim var. Bu gerçekleşirse kooperatifçiliğin daha fazla gelişmesi mümkün olabilir. Kooperatifçilik geliştikçe de, çiftçiye daha fazla imkân demektir. Bu nedenle inşallah önümüzdeki periyot içerisinde kooperatifler yasası bu manada üretim desteklenmesi noktasında yeni baştan ele alınır’
TARLA SAHİBİ DEĞİL ÜRETİCİ DESTEKLENMELİ
Üretimin desteklenmesinde hükümetimiz, devletimiz kıymetli dayanaklarını sağlıyor. Bu desteklemelerin, üretim bazlı olarak, yapılmasına muhtaçlık olduğunu kanaatindeyim. Tarla sahibin değil, üreticinin, üretimin desteklenmesi lazım. Şayet desteklemeler bu halde olursa, çiftçinin üretim gücü daha yüksek bir performans ortaya koyar’
